W trwającym Roku Świętego Józefa, warto zatrzymać się na chwilę i zobaczyć miejsce tego wyjątkowego Patrona w liturgii. Co wnosi w naszą codzienność ten cichy i często niedoceniany Święty?
W kalendarzu liturgicznym znajdują się dwa dni szczególnie mu poświęcone. Są to: 19 marca (uroczystość Świętego Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny) oraz 1 maja (święto Świętego Józefa, Rzemieślnika). Święto Świętego Józefa, Rzemieślnika, ma bardzo ciekawą historię. Jest bardzo młode, ponieważ wprowadził je Papież Pius XII w 1955 roku. Jedną z przyczyn wprowadzenia tego święta byłą chęć nadania religijnego znaczenia świeckiemu świętu pracy, obchodzonemu na całym świecie od 1892 roku.
Jednak na tych dwóch szczególnych dniach nie można zakończyć opisywania obecności Świętego Józefa w liturgii Kościoła. W tym szczególnym roku warto przypomnieć wydarzenie, którego obchodzimy teraz 150. rocznicę. W 1870 papież Pius IX dekretem Quemadmodum Deus, ogłosił św. Józefa patronem Kościoła powszechnego.
Nie były to jednak jedyne działania papieży wobec Świętego Józefa. Papież Benedykt XIII w roku 1726 włączył imię św. Józefa do litanii do Wszystkich Świętych. Benedykt XV włączył również wezwanie o św. Józefie do modlitw zaczynających się od słów: „Niech będzie Bóg uwielbiony” oraz włączył do Mszału osobną prefację o św. Józefie (1919). Papież Leon XIII wydał pierwszą w dziejach Kościoła encyklikę o św. Józefie: Quamquam pluries. Papież św. Pius X zatwierdził litanię do św. Józefa do publicznego odmawiania i dodał do niej wezwanie: „Święty Józefie, Opiekunie Kościoła Świętego”. Papież Leon XIII wprowadził do modlitw po Mszy świętej osobną modlitwę do św. Józefa (1884). Do dziś lokalnie bywa także obchodzone (w niektórych zakonach i miejscach) święto Zaślubin Maryi ze św. Józefem (23 stycznia).
Sala szczególnie zasłużonych
Ważną postacią dla kultu świętego Józefa był papież – św. Jan XXIII (Józef Roncalli), który wpisał imię św. Józefa do Kanonu Rzymskiego (Pierwsza Modlitwa Eucharystyczna). Wydał także osobny list apostolski o odnowieniu nabożeństwa do niebiańskiego Patrona (1961). Świętego Józefa uczynił patronem II Soboru Watykańskiego (1962-1965). Kontynuacją działań św. Jana XXIII była decyzja papieża Franciszka z dnia 1 maja 2013 roku, kiedy Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wydała dekret: „aby imię Świętego Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, zostało odtąd włączone do Modlitw Eucharystycznych II, III i IV, w trzecim wydaniu typicznym Mszału Rzymskiego zaraz po imieniu Najświętszej Maryi Panny”. Efektem tego zabiegu było pojawienie się w wielu mszałach specjalnych naklejek, które zawierają nowy tekst, fragmentu Modlitwy Eucharystycznej z imieniem Świętego Józefa.
Do szczególnych czcicieli św. Józefa zaliczał się również św. Jan Bosko. Stawiał on Józefa za wzór swojej młodzieży rzemieślniczej. W roku 1859 do modlitewnika, który ułożył dla swoich synów duchowych i chłopców, dodał nabożeństwo do 7 boleści i do 7 radości św. Józefa; dodał również modlitwę do św. Józefa o łaskę cnoty czystości i dobrej śmierci. Propagował również nabożeństwo 7 niedzieli do uroczystości św. Józefa.
Tymczasem na naszej Płockiej ziemi
1 lutego 2021 roku, biskup Piotr Libera wydał wskazania na Rok Świętego Józefa, które mają obowiązywać w naszej diecezji. Biskup Piotr zachęca, aby wszyscy kapłani, kiedy jest to możliwe sprawowali Msze wotywne ku czci św. Józefa, liturgie słowa lub inne nabożeństwa, czuwania, adoracje i formy modlitwy ku czci św. Józefa. We wskazaniach znajdujemy wykaz parafii, którym patronuje i w których szczególnie czczony jest św. Józef. Są to parafie pod wezwaniem Świętego Józefa w: Ciechanowie, Makowie Mazowieckim, Płocku, Pokrzywnicy, Pułtusku, Rościszewie, Sarnowie, Siecieniu, Syberii, Zakroczymiu oraz parafia pod wezwaniem Świętej Rodziny w Mławie i Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Oborach.
Ponadto w dziele przepowiadania kapłani zostali zachęceni do:
• Nawiązywania w homiliach i kazaniach do osoby św. Józefa;
• Przeprowadzania okolicznościowych katechez dla dzieci, młodzieży i dorosłych, ukazujących rolę męża i ojca w rodzinie, na wzór św. Józefa;
• Przeprowadzania katechezy dla różnych grup duszpasterskich, którym patronuje św. Józef (np. o Kościele, rodzinie, pracy, ojcostwie itp.);
• Propagowania na parafialnych stronach www. i innych kanałach internetowych konferencji, artykułów i świadectw poświęconych św. Józefowi.
W celebracjach liturgii w parafiach i wspólnotach biskup Piotr Libera zachęca do:
• Wyznaczenia jednego dnia w miesiącu (np. 19. dzień każdego miesiąca), w którym będzie sprawowana Msza św. wotywna o św. Józefie;
• Odprawiania comiesięcznego nabożeństwa ku czci św. Józefa w kościołach (np. 19. dnia każdego miesiąca) w intencji osób chorych, umierających, prześladowanych i ludzi pracy;
• Uczynienia marca 2021 r. czasem codziennej modlitwy do św. Józefa (poprzez odmówienie przykładowo przed lub po każdej Mszy św. modlitwy „Do Ciebie Święty Józefie” lub Litanii do św. Józefa);
• Podjęcia modlitwy indywidualnej i wspólnotowej w intencji dzieł, którym patronuje św. Józef lub w intencji ludzi pracy (np. w każdą środę – dzień poświęcony Oblubieńcowi NMP);
• Wprowadzenia cotygodniowego nabożeństwa w intencji rodzin;
• Wyakcentowania postaci św. Józefa w uroczystości z Nim związane (19 marca i 1 maja);
• Zorganizowania peregrynacji obrazu św. Józefa w rodzinach parafii (uwzględniając obostrzenia sanitarne);
• Odnowienia i wyeksponowania wizerunków św. Józefa i Świętej Rodziny.
Na koniec dodajmy, że w uroczystość św. Józefa 19 marca 2021 roku w Oborskim Sanktuarium, przed cudownym wizerunkiem Oblubieńca NMP, Biskup Płocki oddał diecezję płocką opiece tego Niebieskiego Patrona. Akt ten ponowią wszystkie parafie w dniu 25 marca br. w uroczystość Zwiastowania NMP.
kl. Karol Frankowski